శివకేశవులు ఇద్దరూ
ఒకటే .........ఇద్దరికి ఒకటే శ్లోకం
శివునికి ప్రయోగించిన
విశేషణాల్లోని మొదటి అక్షరాలు తీసివేస్తే విష్ణు దేవుని విశేషణాలు వచ్చేటట్లు ఒక కవి
రచించిన
అద్భుతమయిన శివకేశవ
శ్లోకాన్ని స్మరించుకొందాం.
పన్నగధారి కరాగ్ర:
గంగోమా లక్షితోజ్గదాగ్ర భుజ: శశి
ఖండ శేఖర ఉమా
పరిగ్రహో ముహురనాది రవతు త్వామ్.
శివ పరంగా అర్ధం
పన్నగధారి
= పామును ధరించిన వాడు (పన్నం పతితం
యథాతథా గచ్చతీతి పతంగః-
పడినట్టుగా పోవునది కనుక పాముకు పన్నగమని పేరు)
గంగో మా లక్ష్మిత:
= గంగా + ఉమా లక్షిత: = గంగా పార్వతులు కోరుకొన్న వాడు
అంగదాగ్ర భుజ:
=అంగద+అగ్రభుజః = భుజాల మీద బాహుపురులు - కేయూరాలుధరించిన వాడు
శశిఖండ శేఖర:
= చంద్ర రేఖను అలంకారంగా ధరించిన
వాడు.
ఉమా పరిగ్రహ:
= పార్వతిని భార్యగా స్వీకరించిన
వాడు
అనాది:
= పుట్టుక లేని వాడు అయిన శివుడు
ముహు:, త్వామ్
అవతు
= ఎప్పుడూ మిమ్ము కాపాడు గాక !
భావం:
చేతిలో పామును
ధరించిన వాడూ, గంగా, పార్వతులకు ఇష్టమైనవాడు , భుజాల మీద బాహుపురులు ధరించిన వాడూ, చంద్ర రేఖ తల మీద అలంకారంగా
కల వాడూ , పార్వతీ దేవి తన అర్ధాంగిగాకల వాడూ, పుట్టుకేలేనివాడు అయిన శివుడూ
ఎప్పుడు మిమ్ములను కాపాడు గాక !.
శ్లోకంలో శివుడికి చెప్పిన విశేషణ పదాలలో మొదటి అక్షరాలను తొలిగిస్తే విష్ణు వర్ణన
కరాగ్ర: నగధారి = గోవర్ధన పర్వతాన్ని ఎత్తిన వాడు(పన్నగధారిలో
“పత్” తీసివేయాలి)
గో = ఆవుల చేత, (గంగో మా లక్షిత:లో “గం “తీసివేయాలి)
మా = లక్ష్మీదేవి చేత
లక్షిత: = కోర బడిన వాడు ( అంటే, గోవులకు , లక్ష్మీ దేవికి
ప్రభువు అయిన వాడు )
గద: అగ్ర భుజ: = భుజం మీద కౌమోదకి అనే గదను ధరించిన వాడు (అంగదాగ్ర
భుజఃలో “అం” తీసివేయాలి)
శిఖండ శేఖర: = శిరసున నెమలి పింఛం ధరించిన వాడు (శశిఖండ
శేఖరః లో “శ” తీసివేయాలి)
మా = లక్ష్మీదేవిని (ఉమా పరిగ్రహః లో “ఉ”
తీసివేయాలి)
పరిగ్రహ: = భార్యగా స్వీకరించిన వాడు
అనాది: = ( శివ విశేషణాల్లోని మొదటి అక్షరాలు తీసివేయగా
మిగిలిన ) విష్ణువు , పుట్టుక లేని వాడు
అయిన
విష్ణువు
ముహు: , త్వామ్,
అవతు = సదా మిమ్ము కాపాడు గాక !
భావం:
గోవర్ధన పర్వతాన్ని
ధరించిన వాడు, అవులకు, లక్ష్మీ దేవికీ ప్రభువు,
భుజాన గద, తల మీద నెమలి పింఛాన్నీధరించిన వాడు, లక్ష్మి దేవికి భర్త మరియూ , పుట్టుక లేని వాడూ అయిన మహా విష్ణువు మిమ్ములనుఎప్పుడూ రక్షించు గాక !
ఈ కవి ఎవరో తెలియదు.
నమస్సులు.
1 comment:
అద్భుతమైన శ్లోకాన్ని పరిచయం చేశారు. ధన్యవాదాలు.
Post a Comment